Zemra e akullt e Plutonit rregullon atmosferën e saj

Zemra e akullt e Plutonit rregullon atmosferën e saj
Zemra e akullt e Plutonit rregullon atmosferën e saj
Anonim

Shkencëtarët kanë gjetur se struktura e famshme në formë zemre e azotit të ngrirë në sipërfaqen e Plutonit kontrollon drejtimin e erërave dhe motit në këtë planet xhuxh. Rezultatet e hulumtimit janë botuar në Journal of Geophysical Research: Planets.

Një zonë e madhe e ndritshme në formë zemre prej 2300 kilometrash në sipërfaqen e Plutonit, e quajtur Rajoni Tombaugh, u bë e famshme pas publikimit të fotografive të marra në 2015 nga stacioni ndërplanetar New Horizons. Hulumtimet e reja nga shkencëtarët amerikanë dhe francezë tregojnë se "zemra e akullit" e Plutonit luan një rol kritik në kontrollin e qarkullimit atmosferik.

Atmosfera e hollë e Plutonit është e përbërë nga gaz nitrogjeni me sasi të vogla të monoksidit të karbonit dhe metanit. Gjatë ditës, azoti i ngurtë i rajonit Tombaugh avullon, dhe natën avulli i azotit kondensohet dhe akulli formohet përsëri. Autorët e studimit krahasojnë çdo cikël të tillë me një rrahje zemre dhe sekuencën e tyre me rrahjet e zemrës së planetit, i cili kontrollon lëvizjen e rrjedhave të azotit në atmosferë, të cilat bartin nxehtësi, lagështi dhe grimca akulli. Shkencëtarët arritën në këtë përfundim pasi ndërtuan një model të ciklit të nitrogjenit të Plutonit, i krijuar në bazë të të dhënave të mbledhura nga anija kozmike New Horizons.

Gjysma e majtë (jugore) e "zemrës" është një pellg i thellë i mbushur me akull nitrogjeni, gjysma e djathtë (veriore) është një rajon me male të larta me akullnajat e azotit. Nga rajoni i lartë malor i djathtë, azoti avullon, dhe në të majtë kondensohet, gjë që krijon lëvizjen e masave të ajrit. Për shkak të këtij fenomeni, në një lartësi prej më shumë se katër kilometra mbi sipërfaqe, erërat fryjnë në drejtim perëndimor për pjesën më të madhe të vitit, ndërsa rrotullimi i planetit ndodh në drejtimin lindor. Cycleshtë cikli i azotit që përcakton rrotullimin unik retrograde të atmosferës në drejtim të kundërt me drejtimin e rrotullimit të vetë planetit.

Modeli i transferimit të masës atmosferike shpjegon gjithashtu zonimin e peizazhit të sipërfaqes së Plutonit, në rajonet veriore dhe veriperëndimore të të cilave, për shkak të fluksit të vazhdueshëm të ajrit të ngrohtë të lagësht, mbulesa e akullit po prishet vazhdimisht dhe formohen sipërfaqe të errëta të sheshta.

"Kjo konfirmon faktin se atmosfera e Plutonit, edhe nëse dendësia e tij është shumë e ulët dhe erërat mund të godasin sipërfaqen," tha Tanguy Bertrand, drejtor kërkimi, astrofizikan dhe shkencëtar planetar në Qendrën Kërkimore Ames të NASA -s, në një njoftim për shtyp nga Unioni Gjeofizik Amerikan. "Para misionit të New Horizons, të gjithë mendonin se Plutoni ishte plotësisht i sheshtë. Por në realitet, gjërat janë të ndryshme. Ka shumë lloje të ndryshme të peizazhit, dhe ne po përpiqemi të kuptojmë se si ato janë formuar."

Përveç erërave perëndimore me lartësi të madhe, shkencëtarët kanë identifikuar rryma të forta ajri pranë sipërfaqes në atmosferën e Plutonit përgjatë skajit perëndimor të "zemrës së akullit". Në të njëjtën kohë, shkëmbinjtë e lartë që kufizohen me zonën nga veriu i mbajnë këto prurje brenda pellgut, ku qarkullojnë, duke fituar forcë.

"Ky rajon është po aq i rëndësishëm për klimën e Plutonit sa oqeani për klimën e Tokës. Nëse hiqni një pjesë të" zemrës "së një planeti xhuxh, lëvizja e rrymave në atmosferën e tij të hollë do të ndryshojë në mënyrë dramatike", thotë Bertrand.

Shkencëtari vëren se vetë fakti i krijimit të një modeli që shpjegon motin në një planet të largët është i jashtëzakonshëm: "Të kuptuarit se si sillet atmosfera e Plutonit na jep mundësinë të krahasojmë këtë botë të largët të akullit me Tokën, duke identifikuar tiparet dhe dallimet e përbashkëta."

Recommended: